به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، دومین پیش‌نشست علمی چهارمین همایش ملی تاریخ شفاهی دفاع مقدس با موضوع نقش دولت در دفاع مقدس امروز (چهارشنبه) با حضور سردار «نادر ادیبی» مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، سردار «عباس بایرامی» رییس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس، سردار «رسول یاحی» مسئول پروژه نقش دولت در دفاع مقدس، «محمد بداغی» مدیر اداره تاریخ شفاهی وزارت امور خارجه، «سجاد جابری» مدیر اداره تاریخ شفاهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سرهنگ «جعفر عطارزاده» مدیر اداره تاریخ شفاهی قوه قضاییه در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
در ابتدای این مراسم سردار نادر ادیبی اظهار داشت: دولت در دفاع مقدس در کنار مردم، گروه‌ها و نیروهای مسلح که خالق پیروزی های بزرگ بودند نقش خود را ایفا کرد.
وی افزود: امیدوارم همه ما بتوانیم اقدامات شایسته ای را برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت انجام بدیم و با جمع آوری اقدامات دولت در دوران دفاع مقدس آنها را در کنار دیگر آثار در باغ موزه برای عموم به نمایش بگذاریم.
سردار عباس بایرامی رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس نیز گفت: هر سال ۲۰ درصد اسناد و تاریخ شفاهی دستگاه‌های دولتی باید جمع آوری می شد اما تاکنون کمتر از یک درصد جمع‌آوری شده است. کمتر از ۲ هزار و ۷۰۰ کتاب در حوزه تاریخ شفاهی جنگ موجود است. یعنی این تعداد موضوع در مورد دفاع مقدس کار شده و نیاز به کار گسترده دارد.
وی ادامه داد: در بسیاری از نهادها هنوز فیلم ها و دست نوشته های رزمندگان مکتوب نشده است. در هر استان حدود ۷۰ نفر آموزش های لازم را برای جمع آوری آثار فراگرفته اند که این افراد باید پشتیبانی شوند تا بتوانند آثار شفاهی را مکتوب کنند.
رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس با بیان اینکه ما هنوز دیپلماسی جنگ، دور زدن تحریم ها و بحث نفت در جزیره خارک را در دوران دفاع مقدس بررسی نکرده ایم، خاطرنشان کرد: زمان جنگ کارهای خارق العاده ای از سوی کادر درمان و امدادگران برای امداد رسانی به رزمندگان انجام شد و تاکنون بخشی از آن مکتوب شده است.
بایرامی گفت: ۸۰ درصد والدین شهدا فوت کردند و سن رزمندگان بالا رفته باید از خود پیشکسوتان جنگ بخواهیم برای جمع آوری تاریخ شفاهی به ما کمک کنند.
رسول یاحی مسئول پروژه نقش دولت در دفاع مقدس نیز در این نشست گفت: نقش قوای سه گانه یا دولت در دفاع مقدس یکی از نکات مغفول در این حوزه است. وقتی یک نفر می خواهد بجنگند باید هفت تا ۱۲ نفر که شامل مردم و دولت هستند، او را پشتیبانی کنند.۷۰ درصد شهدای دفاع مقدس زیر ۲۳ سال هستند. یعنی بیشتر رزمندگان، مردم بودند و افرادی هم که کارهای پشتیبانی و اعزام رزمندگان را انجام می‌دادند، اعضای دولت بودند.
وی با بیان اینکه نقاط عطف و نقش دولت در دفاع مقدس را بررسی کردیم، توضیح داد: در دوران دفاع مقدس هزار میلیارد دلار خسارت دیدیم و به همین میزان برای فروش نرفتن نفت ضرر کردیم. وقتی دولت ضعیف شود، نمی‌تواند حمایت های لازم را از مردم داشته باشد اما زیرمجموعه دولت در آن زمان یعنی مجلس شورای اسلامی، قوه قضاییه، وزارت دفاع، سازمان ها و ستاد پشتیبانی جنگ و دیگر زیرمجموعه های دولت اقدامات گسترده ای را انجام دادند تا به مردم سختی کمتری تحمیل شود. اگر با نیروهای نظامی مقایسه کنیم می بینم چه اقدامات گسترده ای از سوی زیر مجموعه دولت انجام شده است و لذا ما باید به نقش دولت توجه ویژه داشته باشیم.
یاحی گفت: دوران دفاع مقدس در ارتش و سپاه مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی وجود داشته که همچنان فعال است به همین دلیل خدمات نظامیان برجسته شده است. تمام زیر مجموعه دولت در جنگ اقدمات موثری انجام دادند. مانند حوزه بهداشت و درمان که بهداری رزمی و بیمارستان های صحرایی ایجاد کردند و نیروهای آنها که شامل پزشکان و پرستاران اعزامی از سوی وزارت بهداشت و درمان بودند به رزمندگان و مجروحان خدمات ارائه دادند اما چون مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی در قوای سه گانه وجود ندارد، نقش دولت در این دوران مغفول مانده است.
وی افزود: همایش دولتمردان در دفاع مقدس را با حضور ۹۰۰ نفر برای جمع آوری اسناد و خاطرات آنها برگزار و با آنها صحبت کردیم. سه جلد کتاب درباره نقش و عملکرد دولت در حوزه پست و تلگرام، راه و شهرسازی تهیه و به موزه تحویل دادیم.
مسئول طرح نقش دولت در دفاع مقدس، اعزام ۵۵۰ هزار دانش آموز به جبهه از سوی وزارت آموزش و پرورش، متوقف نشدن صادرات نفت از جزیره خارک و صادرات نفت توسط نیروهای وزارت نفت زیر خمپاره ادامه یافت. برگزاری مسابقات فوتبال در ایلام و به شهادت رسیدن همه بازیکنان این مسابقه، ایجاد مجتمع های آموزشی در پشت جبهه ها، در نظر گرفتن ۸۰۰ پناهگاه برای مدارس در تهران، استمرار آموزش به دانش آموزان رزمنده، تولید و ساخت ۵۷ فیلم سینمایی جنگی، منتخب شدن پنج فیلم سینمایی در ژانر (گونه) دفاع مقدس در زمان جنگ، آسیب دیدن سه هزار از اماکن آموزش و پرورش شامل دو هزار و ۱۲۰ مدرسه ابتدایی، ۴۰۰ مدرسه راهنمایی و ۳۵۰ دبیرستان هشت هنرستان فنی و هشت مدارس تربیت و بازسازی آنها را بخشی از فعالیت های دولت در دفاع مقدس برشمرد.
یاحی خاطرنشان کرد: در جنگ کارهای فرهنگی نظیر تولید ۸۵ اثر موسیقی، چاپ ۶۷۲ عنوان کتاب، انتشار ۱۶۵ روزنامه و نشریه، چاپ حدود هفت هزار گزارش، انتشار ۸۵۲ مقاله، چاپ هزار و ۵۳۲ یاداشت و اجرای ۱۴۱ تئاتر انقلابی و مردمی نیز انجام شده است.
وی افزود: در دفاع مقدس ۲ هزار هنرمند به شهادت رسیدند که ۳۰۷ نفر از آنها خوشنویس و ۳۳۴ نفر شاعر، ۲۵۷ نویسنده و فعال ادبی، ۱۹ در حوزه موسیقی، ۱۹ بازیگر تئاتر، چهار فعال سینما، ۹ نفر از خبرگزاری ایرنا، ۵۷ نفر به عنوان خبرنگار مطبوعات، ۲۸ نفر از کارکنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۲ هزار و ۵۰۰ معلم و ۳۶ هزار دانش آموز بودند.
مسئول طرح نقش دولت در دفاع مقدس گفت: در طول هشت سال جنگ درآمد ارزی دولت ۱۱۶ میلیارد دلار بوده و دولت اقلام مورد نیاز مردم را تامین می کرد و راهبرد دولت این بوده تا هر مجموعه اقتصادی و آموزشی که آسیب ببیند را سریع بازسازی کند.
یاحی افزود: ۱۰۰ نفر از کارشناسان را برای بازدید از موزه های جنگ در روسیه، فرانسه و آلمان به این کشورها بردیم تا بتوانند از آنها ایده بگیرند و برای جمع آوری اسناد و تاریخ شفاهی دفاع مقدس به ما کمک کردند.
وی تاکید کرد: دولت مشکل بودجه برای کارهای فرهنگی ندارد و باید بخشی از بودجه دستگاه های دولتی برای دفاع مقدس اختصاص یابد. مدیریت در جنگ با همکاری همه نهادها انجام می شد اما امروز در کشور از تجربه های دوران دفاع مقدس استفاده نمی شود درحالی که برخی مشکلات در کشور با تجربه های دفاع مقدس قابل حل است.
سردار علیرضا افشار مشاور فرماندهی کل سپاه پاسداران در این جلسه گفت: دولت در دوران دفاع مقدس کشور و جنگ را اداره می کرد اما صدام فقط به فکر حمایت از نیروهای نظامی خود بود و به مایحتاج مردم توجه نمی کرد. بعد از پیروزی انقلاب در زمینه واردات گندم از سوی آمریکا تحریم شدیم اما با تدبیر امام خمینی (ره) کشاورزان گندم کاشتند و از قحطی نجات پیدا کردیم.
وی افزود: شورای عالی پشتیبانی جنگ همه مصوبات را اجرا می کرد و معاون دفاعی وزارت دفاع، بیشترین اطلاعات درباره جنگ را دارند. صدا و سیما هم در اطلاع رسانی نقش بی بدیل داشته است. شهرداری ها و استانداری هم پادگان هایی را در مناطق غرب و جنوب ساختند و نقش مهمی در جنگ داشتند.
محمد بداغی مدیر اداره تاریخ شفاهی وزارت خارجه گفت: نیروهای نظامی در بخش سخت افزاری نقش اصلی در جنگ داشتند. جنگ یک بخش نرم افزاری دارد که تبیین حقانیت ایران در دفاع از کشور و تداوم تیم دفاع است. ایران بعد از فتح خرمشهر در جنگ تسلط پیدا کرد. در مجامع بین‌المللی صحبت از این بود که چرا ایران به جنگ پایان نمی دهد. ما به دنبال این بودیم تا صدام به عنوان متجاوزگر معرفی و صدام از اقدامات واهی خوددست دارد.
وی افزود: وزارت امور خارجه بعد از دوران دفاع مقدس، موضوع جنگ را در مجامع بین المللی پیگیری می کرد. ۲۵ روز قبل از شروع جنگ یکی از افسران عراقی به سفارت ما در کویت مراجعه کرد و گفت عراق قرار است به ایران حمله کند و اطلاعات، اسناد و مدارکی به ما داد. سفیر ایران آنها را به وزارتخانه فرستاد. برای بار دوم باز هم یکی دیگر از افسران شیعه عراقی به سفارت کوبا مراجعه کرد و او هم گفت که قرار است به ایران حمله شود؛ حتی سفیر به ایران آمد و موضوع را اعلام کرد اما اقدامی در این زمینه صورت نگرفت. ما تردد کشورهای جنگی را در سفارت کوبا بررسی می کردیم. مردم می توانند با خواندن کتاب در پی منافع ملی خاطرات به نقش وزارت امور خارجه در جنگ پی ببرند.
سجاد جابری مدیر اداره تاریخ شفاهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این وزارتخانه برای ثبت و ضبط خاطرات ایثارگران اقداماتی همچون برگزاری طرح تکریم ایثار، تشکیل بانک ایثارگران، تشکیل واحد جمع آوری تاریخ شفاهی، برپایی دورهای آموزشی و ترویجی با حضور صاحب نظران، مصاحبه با ایثارگران در محیط کار آنها، تشکیل تیم ویراستاری برای تدوین مصاحبه ها برای نشریات و فضای مجازی، مصاحبه با بیش از ۳۵۰ ایثارگر از وزارت ارشاد، تدوین و انتشار کتاب ایستاده چون سرو درباره رزمندگان وزارت فرهنگ و ارشاد و انتشار کتاب خال هندی درباره خاطرات ایثارگران ستادی را انجام داده است.
