موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس
موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 7 تالار دارد که هر یک بخشی از تاریخ انقلاب شکوهمند اسلامی تا بعد از هشت سال دفاع مقدس را روایت میکند. این تالارها با توجه به موضوعات و سیر وقایع، در هفت بخش و در امتداد یکدیگر طراحی شدهاند و با ترکیب آثار حجمی، هنری، تجسمی و مفهومی، تاریخ معاصر ایران اسلامی را عرضه میکنند. بخشهای مختلف موزه این امکان را به بازدیدکنندگان میدهد که با تجسم عینی برخی فضاهای شبیه سازی شده، تجربهای ملموس از واقعیتهای جنگ داشته باشند. این مجموعه روزهای شنبه تا پنج شنبه از ساعت 9 صبح و روزهای جمعه و تعطیلات رسمی از ساعت 10 صبح آماده بازدید علاقمندان می باشد و تنها 6 روز در سال تعطیل است. بازدیدکنندگان میتوانند هم از طریق سایت رسمی موزه و هم با مراجعه حضوری اقدام به تهیه بلیط نمایند. علاوه بر راهنما، گردشگران خارجی میتوانند به صورت رایگان از راهنماهای الکترونیکی نیز استفاده نمایند.
تالار اول: آستانه
از آنجا که تالار اول نقطه آغاز و مقدمه ای جهت ورود به تالارهای هفتگانه میباشد؛ آستانه نام گذاری شده است. آنچه که در بخش اول به نمایش گذاشته میشود مختصری از تاریخ و تمدن پربار ایران کهن و در هم آمیختگی فرهنگ و هنر اسلامی ایرانی است. بخش بعدی به روایت سلسله وقایع تاریخی و رخدادهایی که ریشه عقیدتی قیام ملت ایران را آشکار میسازد پرداخته و حوادث مهم پس از مشروطه تا دوران پهلوی و وقایع انقلاب اسلامی از سال های 42 تا 58 را به تصویر میکشد. در این منزل مخاطبان عملا با گذشته تاریخی، وقایع معاصر ایران و چشم انداز فکری و اعتقادی ایرانیان آشنا میشوند.
تالار دوم: حیرت و حقانیت
تالار دوم روایتگر آغاز جنگ تحمیلی علیه ملت مسلمان ایران است. گرچه هجوم سراسری ارتش بعث مردم را با حیرت مواجه کرد اما دفاع و ایستادگی بود که حقانیت ایرانیان را تثبیت نمود. در این تالار پس از اشاره ای مختصر به تاریخ شکلگیری کشور عراق و سوابق تعدی آن به تمامیت ارضی ایران، شروع جنگ وحشیانه و همه جانبه رژیم بعث عراق با حمایتهای بینالمللی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران به تصویر کشیده میشود. خرابه های خرمشهر در کنار تصاویر تخریب شهرهای دیگر ، تخریب پالایشگاه آبادان و سایر زیر ساختهای اقتصادی و تصاویر آوارگان تنها نمونهای از جنایات رژیم صدام و بی تفاوتی مجامع بین المللی در مقابل آن است. در انتهای تالار دوم و در اتاق بمباران با استفاده از صدا، تصاویر انفجار و ایجاد لرزشهای محیط اطراف، خوف و وحشت ناشی از این حملات هر چه ملموستر احساس میشود.
تالار سوم: دفاع
سومین منزل از تالارهای هفتگانه به دفاع مردم ایران در مقابل دشمن متجاوز، تحت رهبری حکیمانه امام خمینی (ره) میپردازد. با وجود تبلیغات مسموم رسانه های بیگانه با فرامین امام، نسلهای مختلف از نوجوانان تا میانسالها و اقشار، اقوام و مذاهب مختلف مردمی در کنار یکدیگر علیه دشمن متحد شدند. مهمترین بخشهای این تالار عبارتد از: سنگرهای سرد وگرم و آشنایی با اقلیم مناطق مختلف رزم علیه دشمن، استند حضور قومیتهای مختلف مردمی و اقلیتهای مذهبی، نقش و کارکرد مسجد به عنوان کانون خیزشها و فعالیتهای مردمی، ویترین هدایای مردمی و اعزام نیروهای داوطلب به جبههها، ایستگاه هنر در جنگ و ایستگاه صلواتی.
تالار چهارم: آرامش و مقابله
تجدید روحیه مردمی و حس آرامش اجتماعی پس از شکلگیری دفاع مردمی، وفاق ملی و پیشروی و مقابله با دشمن، علت اصلی نامگذاری این تالار میباشد. بخش ابتدایی تالار چهارم شامل نمایی از سنگر فرماندهان ایرانی و عراقی و فرآیند مهندسی، پشتیبانی و تخریب در جنگ است. بخش میانی تالار علاوه بر نمایش برخی تسلیحات و تجهیزات، به معرفی عملیاتهای زمینی، هوایی و دریایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و به دست گرفتن ابتکار عمل در جبهه ها میپردازد. بخش انتهایی تالار نیز شامل نمایش پهپادها، رمپ میادین مین، نمایه هنری کاتیوشا، فیلم سه بعدی شهید آوینی، نمایش نقش گروهکهای تروریستی در شهادت بیش از هفده هزار نفر از مردم و ویترین یادگاری برخی شهدای ترور و شهدای هستهای است.
تالار پنجم: شهادت
منزل پنجم به منظور پاسداشت مقام و جایگاه شهدای دوران دفاع مقدس، تالار شهادت نامگذاری شده است. این تالار که با پل شهادت آغاز میشود، ضمن پرداختن به تبعات و وقایع انسانی دوران 8 سال جنگ تحمیلی، با استفاده از شبیه سازی ضریح مطهر امام حسین علیه السلام و حضرت عباس، مفهوم شهادت را پیش چشم مخاطبین نمایان میسازد. تندیس برخی فرماندهان شهید، تصاویری از جانبازان نقص عضو، اثر هنری ماسکهای شیمیایی و استفاده گسترده سلاحهای شیمیایی توسط دشمن، اثر هنری مفقود الاثرها، نمایشگر شرایط بد زندگی اسرای ایرانی در اردوگاههای حزب بعث عراق و پلاک کوچههای شهرها واستانهای کشور از دیگر بخشهای تالار پنجم است.
تالار ششم: پیروزی
تالار ششم روایتگر پیروزی ملت ایران در جنگ تحمیلی میباشد و ضمن روایتی مختصر از آخرین سال جنگ، پیروزی ملت ایران در برابر هجوم دشمن بعثی و حامیان بین المللی آن را به تصویر میکشد. در بخش اول به استیصال حامیان بین المللی رژیم بعث و سرنوشت محتوم صدام جنایتکار اشاره میشود. بخش دوم از این تالار به رسانه های بین المللی و اذعان آنها به پیروزی ملت ایران در برابر هجمه های غرب و شرق میپردازد. در بخش انتهایی نیز با شبیه سازی عملیات غرورآفرین بیتالمقدس، شیرینترین پیروزی رزمندگان اسلام در برابر دشمن متجاوز و آزاد سازی خرمشهر به تصویر کشیده میشود.
تالار هفتم: سرانجام
تالار هفتم و سرانجام جنگ، آخرین منزلی است که مخاطبین آن را بازدید میکنند. این تالار به وقایع و مسائل پس از جنگ در کشور میپردازد. بخش اول با واقعه حزن انگیز رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آغاز میشود. در میانه این تالار تصاویری از انتخاب حضرت آیت الله خامنه ای به رهبری انقلاب نمایش داده میشود و در نهایت شتاب علمی و دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در عرصه های نظامی، پزشکی، هوا فضا و سایر علوم و فناوریها به ویژه فناوری هستهای به منصه ظهور گذاشته میشود تا پیشرفت مداوم ایران اسلامی را پس از دوران سخت جنگ تحمیلی یاد آور شود.